آیا میدانید پی آر پی زانو چیست؟ با مزایا و عوارض این روش درمانی جدید آشنا هستید؟ آیا میدانید پی آر پی زانو چگونه انجام میشود؟
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت(PRP) یکی از موثرترین و کم عارضهترین روشهای درمانی برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی ناشی از آسیب به تاندونها، ماهیچهها و مفاصل است. در این روش درمانی پلاکتها(اجزای ریز خون که باعث لخته شدن و التیام زخم میشوند) از خون شما جمعآوری شـده سپس به همراه پلاسمای خون(بخش مایع خون شما) به ناحیه آسیب دیده تزریق میگردد.
تزریق پی آر پی در مطب پزشک به مدت کمتر از 30 دقیقه انجام میشود. این روش برای درمان مشکلاتی مانند: استئوآرتریت زانو، آرتروز مچ پا و التهاب تاندون آشیل(تحریک یا التهاب تاندون) جوابدهی فوق العادهای دارد. برای اینکه بهتر با مزایا، کاربردها و عوارض این روش درمانی اشنا شوید، در این سری از مقالات توان مارکت قصد داریم در خصوص این موضوع جالب صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا با روش PRP بیشتر آشنا شوید.
پلاسمای غنی از پلاکت چیست؟
قبل از اینکه در خصوص روش پی آر پی زانو صحبت کنیم؛ لازم است اطلاعات جامع اما خلاصهای در خصوص ماهیت مایعی که در زیر پوست شما تزریق میشود، بدهیم. خونمتشکل از 3 جزء اصلی شامل: گلبولهای خون قرمز، سفید و پلاکت است. در روش PRP از محتوای پلاسما برای درمان استفاده میشود. پلاسمای غنی از پلاکت یا Platelet Rich Plasma(PRP) از دو عنصر اصلی شامل: پلاسما یا قسمت مایع خون و پلاکت تشکیل شـده است. پلاکت یکی از انواع سلولهای خونی است که نقش مهمی در ترمیم، بهبودی زخم و بسیاری دیگر آسیبها دارد. پلاکتها به دلیل توانایی در لختهکردن خون در روشهای درمانی مختلفی کاربرد دارند.
علاوه بر این پلاکتها حاوی فاکتورهای رشد هستند. فاکتورهای رشد ترشح شـده از پلاکتها فرایند تقسیم سلولی را تحریک کرده و سبب تسریع بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده میشود. پلاسمای غنی از پلاکت تزریق شـده در روش PRP، نسبت به محتوای خونی بدن دارای پلاکت بیشتری است.
برای ایجاد پلاسمای غنی از پلاکت، پزشکان مقدار مشخصی از خون بیمار میگیرند و آن را در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار میدهند. این نمونه به سرعت میچرخد تا تمام اجزای خون مانند گلبولهای سفید از پلاکت ها جدا شـده و ته لوله ته نشین شود. در خصوص روش انجام پی ار پی در ادامه مقاله به تفضیل صحبت خواهد شد.
آشنایی با پی آر پی زانو و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
زانو درد ناشی از آسیبهای مختلف مانند استئوآرتریت یا osteoarthritis(OA) یکی از علل اصلی ناتوانی افراد و مراجعه به مراکز درمانی است. متاسفانه در حال حاضر تعداد مراجعات بیماران به مراکز درمانی به دلیل زانو درد افزایش پیدا کرده است. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یکی از جدیدترین و موثرترین روشهای درمانی برای زانو است. درمان PRP شامل جداسازی پلاکتها از خون بیمار، بازگرداندن آنها به بافت آسیبدیده و استفاده از پتانسیل ترمیمی پلاکت برای درمان است. در این روش تعداد دوز و دفعات تزریق به نوع مفصل و میزان آسیب آن بستگی دارد.
مایع PRP حاوی مقدار بسیار زیادی پلاکت در حجم مشخصی از پلاسما است. در مایع PRP غلظت پلاکتها بالاتر(معمولاً تا پنج برابر بیشتر) از غلظت پلاکت طبیعی در خون یک فرد سالم است. شواهد نشان دادهاند که سلولهای داخل مایع PRP علاوه بر هموستاز(حفظ حالت طبیعی بدن)، دارای پتانسیل بسیار بالا برای ترمیم بافتهای مختلف بدن هستند. این روش درمانی یک روش کم تهاجمی و نسبتا بی خطر است که برای تسریع بازسازی بافتهای آسیب دیده بیماران استفاده میشود. مایع PRP دارای گرانولهای حاوی فاکتور رشد است. این فاکتورها در 10 دقیقه اول تزریق ترشح شـده و اثر درمانی خود را اعمال میکنند.
فاکتورهای رشد سبب فعال شدن سلولهای مسئول ترمیم و بازسازی استخوان و غضروف میشوند. از آنجایی که PRP در واقع فرآورده خونی خود بیمار است، خطر واکنشهای ایمنی و انتقال بیماری وجود ندارد؛ اما مانند تمام روشهای درمانی تزریقی، احتمال بروز واکنشهای آلرژیک به ماده بی حسی موضعی، عفونت و خونریزی در محل تزریق وجود دارد.
روش PRP در ترمیم و درمان چه آسیبهایی موثر است؟
همانطور که پیشتر اشاره شد اثربخشی درمان با روش تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به عوامل مختلفی از جمله: شدت آسیب یعنی آسیب مزمن(در طول زمان طولانی ایجاد شـده است) یا حاد(ناگهانی و بسیار جدی) و نوع آسیب(یعنی کدام قسمت از بدن شما نیاز به درمان دارد) بستگی دارد. نتایج تعدادی از کارآزماییهای بالینی نشان دادهاند که درمان با پلاسمای غنی از پلاکت برای بعضی از افراد مانند: بیماران مبتلا به دیابت، بیماران خونی حاد یا مزمن، بیمارانی که نیاز به مصرف آسپیرین و یا سایر داروهای ضد انعقاد خون دارند، مناسب نیست. برای اینکه بررسی کنید آیا این روش درمانی برای شما مناسب هست یا خیر، در ادامه با ما همراه باشید.
یکی از مواردی که در کنار پی ار پی زانو نقش بی چون و چرایی روی درمان مشکلات و دردهای زانو دارد باید به زانوبند زاپیامکس اشاره کرد. این زانوبند که تفاوتهایی بسیار زیادی با سایر زانوبندهای طبی دارد مجهز به سه فناوری پیشرفته به نامهای اولتراسوند، اینفرارد یا مادون قرمز و کلاک پالس است. این سه تکنولوژی با ایجاد گرمه و بالابردن فعالیت مولکولی زانو روند درمان و ترمیم بافتهای را سرعت میبخشد. برای خرید زانوبند زاپیامکس حتما به سایت توان مارکت مراجعه کنید تا بتوانید یک کالای اورجینال آلمانی داشته باشید. توان مارکت نمایندگی مرکزیفروش محصولات شرکت زایسترونیک را به عهده دارد که زاپیامکس و پلاتینر نیز از محصولات این شرکت است.
بیماریها و آسیبهایی که بیشترین سهم درمان را از روش PRP دارند
- آرتروز زانو: نتایج بسیاری از کارآزماییهای بالینی نشان دادهاند که درمان با پلاسمای غنی از پلاکت در بهبود آرتروز زانو با درجه پایین تا متوسط موثر است. علاوه بر این روش پی آر پی زانو به طور قابل توجهی درد را کاهش میدهد. درمان آرتروز به دلیل توانایی اندک بافت غضروف برای ترمیم بسیار دشوار است. روش پی آر پی زانو علاوه بر کاهش علائم، سبب به تاخیر انداختن نیاز بیمار به جراحی تعویض مفصل زانو میشود. شایان ذکر است که در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد.
- آسیب مزمن به تاندون: تزریق پلاسمای غنی از پلاکت در درمان آسیبهای مزمن تاندون مانند: عارضه آرنج تنیس بازان یا Tennis elbow که سبب درد و التهاب بسیار زیادی میشود، موثر است. با این حال این روش برای درمان تعدادی دیگر از آسیبها مانند: زانوی جامپر(اندونیت کشکک زانو) و دررفتگی کامل مفصل مناسب نیست.
- پیچ خوردگی و کشیدگی: آسیبهایی مانند: پیچ خوردن عضله ران و زرد پی، پیچخوردن زانو و بی ثباتی و پیچ خوردگی قوزک پا با این روش قابل درمان هستند. تزریق سلولهای پلاکت سبب ترمیم سریعتر سلولهای عضلانی و کاهش درد میشود.
- جوانسازی پوست و رشد مو: در روش PRP تکثیر سلولها افزایش پیدا کرده و ماده پروتئینی اصلی برای جوانسازی پوست یعنی کلاژن بیشتر ترشح میشود. علاوه بر این در روش PRP موهای جدید با سرعت بالاتری رشد میکنند. این روش بهترین گزینه برای رشد مو افرادی است که دارای طاسی با الگوی ژنتیکی هستند.
- پارگی کامل تاندون: پارگی تاندون اغلب در ورزشکاران ایجاد میشود. برای درمان این آسیب، زانوی آسیب دیده را جراحی کرده و گچ میگیرند. تزریق پلاسمای غنی از پلاکت سبب ترمیم سریعتر بافت زردپی میشود.
- بهبودی سریع پس از جراحی: پزشکان برای تسریع روند بهبودی پس از عمل جراحی(مخصوصا برای بافتهایی که روند درمان طولانیتری دارند) از روش تزریق PRP استفاده میکنند.
روش PRP چگونه انجام میشود؟
ماده PRP را میتوان به روشهای مختلفی تزریق کرد. در بیشتر موارد قبل از تزریق از یک محلول بی حس کننده موضعی مانند لیدوکائین برای کاهش درد استفاده می شود. برای بی حس شدن موضعی محل تزریق باید حداقل 30 تا 40 دقیقه منتظر بمانید. در روش دیگر برای کاهش هرگونه ناراحتی و درد ماده بی حس کننده همراه با مایع PRP مخلوط شـده و تزریق میشود. در مواردی(مانند مواقعی که تعداد تزریق و دوز ماده زیاد باشد) پزشکان از روشهایی مانند تزریق ماده بی حسی قبل از PRP استفاده میکنند.
فرآیند تزریق پلاسما غنی از پلاکت به صورت زیر است:
- پزشک متخصص چند سی سی از خون شما را خارج میکند. مقدار نمونه بستگی به محل تزریق PRP و نوع آسیب دارد. به عنوان مثال مقدار خونی که برای تزریق به پوست سر گرفته میشود، حدود 20 میلی لیتر(کمی بیشتر از یک قاشق چایخوری) است.
- خون گرفته شـده از فرد در دستگاه سانتریفیوژ قرار میگیرد. این دستگاه خیلی سریع به اطراف میچرخد و باعث جدا شدن اجزای خون میشود. فرآیند جداسازی سلولهای خونی حدود 15 دقیقه به طول میانجامد.
- تکنسین پلاسمای جدا شـده را برای تزریق به ناحیه آسیب دیده آماده میکند.
*برای مشخص کردن نواحی مورد نظر برای تزریق PRP پزشکان از روش تصویربرداری مانند اولتراسوند استفاده میکنند.
*اگر به اطلاعات بیشتر به نقل بیماران درمان شـده با این روش نیاز دارید، میتوانید با کلمه کلیدی پی آر پی زانو نی نی سایت، جستجو خود را در اینترنت ادامه دهید.
مهمترین سوالاتی که باید قبل از تزریق PRP به آن فکر کرد
- آیا بهتر است این روش در مراحل اولیه درمان آرتروز انجام شود یا به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته میشود؟
- چه مقدار از مایع PRP باید تزریق شود؟ مناسبترین تعداد دوز تزریق برای بیماران اغلب تقریبا نامشخص است.
- آیا علاوه بر پلاسما غنی از پلاکت باید داروهایی مانند: ترومبین اضافه شود؟
- مطلوبترین غلظت پلاکتها و گلبولهای سفید(WBC) در PRP چه مقدار است؟
- آیا پس از تزریق PRP بیمار باید بستری شـده و مدتی زیر نظر مستقیم پزشک باشد؟
- تعداد دفعات تزریق PRP چقدر بوده و مجددا کی باید تزریق انجام شود؟
روشن نبودن پاسخ این سؤالات بزرگترین عیب و چالش روش تزریق PSP است. علاوه بر موارد اشاره شـده تزریق پلاسما غنی از پلاکت برای بیماران نیز تا حدی چالش برانگیز است.
مهمترین معایب تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
مانند سایر روشهای درمانی، روش تزریق PRP برای زانو نیز دارای تعدادی عوارض است. با این حال نسبت به سایر روشهای درمانی تهاجمی، این روش خطر کمتری برای بیماران دارد. انتخاب و استفاده از روش پلاسمای غنی از پلاکت فقط برای بیماران چالش برانگیز به نظر نمیرسد! سوالات متعددی وجود دارد که پزشکان با توجه به وضعیت و شرح حال بیمار باید به آنها پاسخ دقیق بدهند تا بتوانند این درمان را شروع کنند.
مهمترین معایب روش PRP برای بیماران عبارت است از:
هزینه بالای تزریق مایع PRP
هزینه تزریق پی آر پی به تعداد دوز و نوع آسیب بستگی دارد. متاسفانه این روش درمانی جزء روشهای گران قیمت است.
روش PRP تحت پوشش بیمه قرار ندارد
درمان PRP توسط اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا یا FDA(Food and Drug Administration) تایید نشـده است. به همین دلیل تعداد شرکتهای بیمهای که این روش را تحت بیمه پوشش قرار میدهند، بسیار محدود است.
نیاز به چندین بار مراجعه به کلینیک دارد
در روش PRP درمانی، بیمار باید چندین بار جهت تزریق پلاسما و انجام کارهای پزشکی مرتبط به کلینیک مراجعه کند.
مشخص نبودن دقیق روش درمان
روش تزریق PRP در حال حاضر پروتکل استاندارد و مشخصی ندارد. به همین دلیل برای انجام PRP روشهای مختلفی انتخاب میشود.
ماهیت مکمل درمان
روش PRP به عنوان یک درمان مکمل در نظر گرفته میشود. بنابراین همراه با تزریق PRP باید سایر روشهای درمانی موثر نیز انجام شود.
مزایای روش تزریق پلاسمای غنی از پلاکت چیست؟
روش PRP نسبت به سایر روش های درمانی تهاجمی برای زانو درد عوارض بسیار کمتری دارد. هماطور که میدانید بیماران دارای زانو درد اغلب دارای سن بالا و آستانه تحمل درد پایینتری هستند. به همین دلیل روشهای درمانی کم خطر و بدون درد انتخابهای مناسب تری هستند.
مهمترین مزایای روش PRP شامل موارد زیر است:
- تزریق پی آر پی هیچ جای زخمی یا اسکاری را باقی نمیگذارد.
- روند درمان و نتیجه گیری بسیار سریعی دارد (کاهش زمان بهبودی).
- سبب بازسازی سریع بافتها مخصوص غضروف میشود.
- جزء روشهای درمانی کم خطر است.
- نسبت به روشهایی مانند جراحی هزینه کمتری دارد.
سوالات متداول مقاله پی آر پی زانو
1. پی آر پی زانو درد دارد؟
از آنجایی که در این روش درمانی از سوزنهای مخصوص برای دریافت و تزریق مجدد پلاسما استفاده میشود. ممکن است بیماران در هنگام تزریق، درد مختصری را احساس کنند. با این حال برای کاهش درد و ناراحتی بیماران، بسیاری از پزشکان از مواد بی حس کننده مانند لیدوکایین استفاده میکنند. اگر جزء افراد حساس و تحریک پذیر هستید، از پزشک خود بخواهید ماده بی حس کننده را همراه با پلاسما به بدن شما تزریق کند.
2. پی آر پی زانو چگونه است؟
در روش پی ار پی مقداری خون از بیمار گرفته میشود. سپس در دستگاه سانتریفیوژ سلولهای خونی آن جدا شـده و پلاکتها در لولههای مخصوص نگه داری میشوند. در مرحله بعدی پلاکتها مجددا در محل آسیب به بیمار تزریق میگردند.
3. آیا روش PRP در کاهش درد و التهاب ناشی از آسیبهای مختلف موثر است؟
التهاب و درد جزء علائم رایج ناشی از آسیب و ابتلا به بیماریهای مختلف است. روش PRP میتواند با کاهش التهاب و درد در ناحیه آسیب دیده به کاهش این علائم کمک کند. همچنین فاکتورهای رشد موجود در مایع در پی آر پی سبب ترمیم سریع سلولهای آسیب دیده میشوند.
دیدگاهی در مورد “پی آر پی زانو ؛ چه زمانی بهترین نتیجه را بدست میدهد”