آیا میدانید مهمترین علت درد پایین کمر و دنبالچه چیست؟ آیا با جدیدترین و موثرترین درمانهای درد پایین کمر آشنا هستید؟
درد پایین کمر یک مشکل شایع است که عضلات بالای باسن و زیر دندهها را درگیر میکند. این درد ممکن است ناشی از ضربه، عادت ماهیانه، آسیبهای ورزشی و یا ابتلا به بیماریهای مختلف باشد. میزان درد قسمت پایین کمر اغلب پس از خم شدن و چرخش بدن بیشتر احساس میشود. متاسفانه تعداد زیادی از بیماران به دلیل شدت زیاد دردهای خود قادر به انجام کارهایی مانند: راه رفتن، خوابیدن، کار کردن و ورزش کردن، نیستند. معمولاً این نوع از کمردرد با استراحت، مصرف مسکن و فیزیوتراپی خود به خود بهبود پیدا میکند.
علاوه بر این در مواردی تزریق کورتیزون و روشهای درمانهای جدید(مانند دستکاری استئوپاتیک یا کایروپراکتیک) میتواند شدت درد را تا حد بسیار زیادی تسکین داده و به روند بهبودی کمک کند. برای آشنایی بیشتر شما با این آسیب قصد داریم در جدیدترین مقاله توان مارکت در خصوص علل، علائم و موثرترین روشهای درمانی درد پایین کمر صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا در این خصوص بیشتر بدانید.
آشنایی با درد پایین کمر
کمر درد علاوه بر اینکه بسیار آزار دهنده است باعث مختل شدن روند زندگی میشود. بیش از 80 درصد از افراد حداقل یک بار در طول زندگی خود عارضه کمردرد را تجربه میکنند. خوشبختانه عارضه کمردرد همیشه نشان دهنده ابتلا به بیماری جدی مانند آنفولانزا نیست؛ در بسیاری از موارد پس از چند روز استراحت و با گذشت زمان برطرف میشود. جالب است که بدانید عوامل فیزیکی و عاطفی نیز در ایجاد دردهای عضلانی نقش دارند. سایر عواملی که با بروز دردهایی مانند درد پایین کمر مرتبط هستند؛ شامل: جنسیت، سن، میزان فعالیت بدنی، سبک زندگی(کم تحرک)، سیگار کشیدن، چاقی، افسردگی، اضطراب، استرس و نارضایتی شغلی است.
از آنجایی که در قسمت پایین کمر اندامهای مهمی مانند رحم قرار دارد؛ آسیب به این اندامها سبب احساس درد و تیر کشیدن قسمت پایین کمر میشود. علاوه بر این درد ناشی از گرفتگی عضلات و سیاتیک نیز سبب تابش درد به سمت پایین بدن میگردد. در این شرایط زمانی که به کمر خود فشار بیاورید، ممکن است صدای “پاپ” را بشنوید.
مهمترین علل درد پایین کمر چیست؟
درد پایین کمر علل بسیار مختلفی دارد؛ به همین دلیل در بعضی از شرایط برای مشخص کردن منشا و درمان آن باید آزمایشهای تصویر برداری مختلفی انجام دهید. علاوه بر این شاید برایتان جالب باشد که بدانید نوعی از کمر درد وجود دارد که به آن کمر درد شغلی گفته میشود. افراد مبتلا به کمر درد شغلی به دلیل نشستنهای طولانی مدت دچار گرفتگی و درد پایین کمر(درد دبالیچه) میشوند. برای آشنایی بیشتر شما با متداولترین علل درد پایین کمر در این قسمت از مقاله به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.
مهمترین علل درد پایین کمر شامل موارد زیر است:
1.بیماری دژنراتیو دیسک (مهمترین علت کمر درد سالمندان)
با افزایش سن، ساختار دیسک ستون فقرات تحلیل میرود. بر اثر افزایش سن مشکلات مرتبط با مهرههای کمر مانند: ترکهای کوچک، بیرون زدگی مهرهها و پارگی و نشت مایع نخاعی باعث بروز کمردرد میشود. با این حال بعضی از سالمندان با وجود این مشکلات، هیچگونه علائم واضحی را تجربه نمیکنند.
2. فتق دیسک به دلیل فشار روی ریشههای عصبی (علت کمر درد ناشی از دیسک)
ضعیف شدن آنولوس فیبروزوس(دیسک میان مهرهها) منجر به بیرون زدگی مایع نخاعی میشود. بیرون زدگی مایع نخاعی به خودی خود همیشه منجر به کمردرد نمیشود. درد کمر زمان ایجاد میشود که دیسک آسیب دیده به ریشههای عصبی فشار آورده و باعث عارضه سیاتیک شود. متناسب با محل آسیب، سیاتیک تحریک شـده با دردهایی مانند درد پایین کمر همراه است. زمانی که فشار مهرهها از روی ریشههای عصبی برداشته شود، میزان درد کاهش پیدا میکند.
3. استئوآرتریت (مهمترین علت درد دنبالچه در خانمها و آقایان)
استئوآرتریت یا آرتروز به بیماری گفته میشود که در آن به دلیل از بین رفتن بافت غضروف، استخوان دچار اصطحکاک شـده و به مرور زمان تحلیل میرود. بیماران مبتلا به استئوآرتریت به مرور زمان دچار دردهای دیگر مانند گردن درد و آرتروپاتی مفصل فاست میشوند.
4. اسپوندیلولیستزیس (جزء علل اصلی فشار به مهرههای کمر)
استرس و فشار وارده به مفاصل کمر باعث لغزش مهره به سمت جلو میشود. به این وضعیت اسپوندیلولیستزیس میگویند. بیماران مبتلا به عارضه اسپوندیلولیستزیس دچار عوارضی مانند: درد پایین کمر و سیاتیک میشوند.
5. تنگی ستون فقرات کمر (شایعترین علت کمر درد)
تنگی ستون فقرات یکی از شایعترین علل درد قسمتهای مختلف بدن است. افراد مبتلا ممکن است در هنگام راه رفتن دچار کاهش تعادل(لنگش عصبی) شوند. البته در بعضی از بیماران این عارضه با علائم مشخصی همراه نیست.
6. اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
در بیشتر مواقع علت اصلی درد پایین کمر ابتلا به عارضه اسپوندیلیت آنکیلوزان است. مهمترین علامت ابتلا به این عارضه سفتی و درد پایین کمر است. اسپوندیلیت آنکیلوزان پس از چند روز استراحت و انجام تمرینهای فیزیوتراپی بهتر میشود. چنانچه روماتیسم ستون فقرات درمان نشود به مرور زمان به دلیل همجوشی نادرست استخوانهای ستون فقرات، دامنه حرکتی بیماران را کاهش میدهد.
7. عادت ماهیانه (مهمترین علت درد پایین کمر در زنان)
افرادی که دچار عارضه کمر درد هستند، قبل و در طول دوران قاعدگی کمردردشان تشدید میشود. علت اصلی کمر درد در دوران قاعدگی ترشح هورمون پروستاگلاندین و تجمع آن در بافت رحم است. مواد شیمیایی تشکیل دهنده این هورمون، سبب التهاب بخشهایی مانند: عضلات کمر و لگن میشود.
8. آسیب به استخوان دنبالیچه (یکی از علل التهاب و درد کمر)
استخوان دنبالیچه در واقع پایینترین استخوان ستون فقرات است. این استخوان از سه تا پنج استخوان مهره مانند تشکیل شـده است. آسیب دیدن این استخوان بر اثر ضربه و یا زایمان با عوارضی مانند: التهاب و درد شدید همراه است. درد دنبالچه در مردان و زنان بسیار ناتوان کننده بوده و عملکرد سایر استخوانهای حرکتی را تحت تاثیر قرار میدهد. متاسفانه در صورتی شکستگی برخلاف استخوانهای دیگر امکان گچ گرفتن وجود ندارد. بسیاری از پزشکان از روشهایی مانند: انجام تمرینهای فیزیوتراپی و ورزش برای درد دنبالچه و ترمیم آن استفاده میکنند.
مهمترین علائم درد پایین کمر چیست؟
علائم و عوارض مرتبط با درد پایین کمر ممکن است به طور ناگهانی و یا به تدریج ایجاد شود. گاهی اوقات پس از خم شدن و برداشتن اجسام سنگین دچار کمر درد خواهید شد. حتی در مواقعی بدون هیچ دلیل مشخصی، دچار درد و گرفتگی شدید کمر و گردن میشوید. ابتلا به کمر با عوارض و علائمی مختلفی همراه است.
مهمترین علائم درد پایین کمر شامل موارد زیر است:
- سفتی عضلات: زمانی که دچار سفتی عضلات شوید؛ انجام کارهای سادهای مانند: حرکت دادن و صاف کردن کمر برایتان تبدیل به کار چالش برانگیز خواهد شد. در صورت سفت شد عضلات، بلند شدن از حالت نشسته نیز ممکن است کمی طول بکشد. بسیاری از افراد برای بلند شدن باید ابتدا حرکات کششی مخصوصی را انجام دهند. این بیماران همچنین دامنه حرکتی محدودی دارند.
- خمیده شـده کمر: یکی شایعترین عوارض ناشی از کمر درد، خم شدن ستون مهرهها است. از آنجایی که بسیاری از افراد مبتلا به کمردرد به سختی میتوانند صاف بایستند، برای حفظ تعادل به یک سمت بدن(سمت جلو و یا طرفین) خم میشوند. خم شدن بدن به مرور زمان باعث بد شکلی و تشدید درد استخوان میشود.
- اسپاسم عضلانی: به دنبال بروز آسیبهای مختلف در ستون فقرات، ماهیچه بهطور غیرقابل کنترلی دچار اسپاسم یا انقباض شدید میشوند. اسپاسم عضلانی با درد بسیار زیادی همراه است؛ به طوری که انجام کارهایی مانند: ایستادن، راه رفتن و حرکت کردن را برای فرد دشوار و حتی غیرممکن میکنند.
بهترین روشهای درمان خانگی برای کاهش درد پایین کمر
چنانچه به دنبال ضربه شدید و یا ابتلا به بیماریهای ویروسی و عفونی دچار کمردرد نشـده باشید، درد و گرفتگی کمر به طور خود به خود برطرف میشود. با این حال درد و گرفتگی عضلات حتی به صورت جزئی در انجام فعالیتهای روزانه اختلال ایجاد میکند. برای راهنمایی شما در خصوص درمان و تسکین سریع درد پایین کمر به موثرترین سادهترین روشهای درمان خانگی اشاره خواهیم کرد.
بهترین درمانهای خانگی برای درد پایین کمر
- کمربند پلاتینر : این کمربنده به واسطه مجهز بودن به سه تکنولوزی اولتراسوند، اینفرارد و کلاک پالس در درمان انواع دردهای کمر نقش موثری دارد. برای خرید کمربند پلاتینر بهترین گزینه مراجعه به نمایندگی مرکزی فروش آن یعنی توان مارکت است.
- استفاده از کمپرس گرم(رفع سریع درد و التهاب عضلات): استفاده از کمپرس گرم میتواند کمر درد را به طور موقت در چند هفته اول پس از شروع آن، تسکین دهد.
- از بالشت و ابرازهای مناسب استفاده کنید(کاهش درد و گرفتگی عضلات کمر و گردن): زمانی که دچار درد کمر میشوید، به مدت یک تا دو روز استراحت کرده و از انجام کارهای سنگین خودداری کنید. با استفاده از بالشت مناسب وضعیت خود را تنظیم کنید تا فشار کمتری به مهرهها و عضلات کمر وارد شود. برای اینکار از یک بالش نرم و کوچک برای زیر زانوهای خود استفاده کنید. علاوه بر این در حالت خوابیده از طریق یک بالشت کوچک، سر و شانه خود را به سمت بالا بیاورید. در طول خواب به سمت پهلو دراز بکشید. از آنجایی احتمالا انجام فعالیتهایی مثل راه رفتن برایتان مشکل شـده است، از ابزارهای حمایتی مانند کمربند طبی استفاده کنید.
- ورزش کنید(رفع سریع گرفتگی عضلات کمر): داشتن یک برنامه ورزشی استاندارد و مخصوص میتواند ضمن بهتر کردن روحیه شما، علائم کمردرد را کاهش دهد.
راهکارهای سنتی درمان درد پایین کمر و دنبالچه
- مصرف داروهای گیاهی مسکن(کاهش درد و التهاب): علاوه بر استفاده از مسکنهایی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی یا Non-steroidal anti-inflammatory drugs(NSAIDs) میتوانید از دمنوشهای گیاهی شل کننده عضلات و ضد التهاب استفاده کنید. شل کنندههای عضلانی در تسکین سریع درد پایین کمر موثر هستند. با این حال توجه داشته باشید! اثر درمانی این داروها موقت است و به دلیل عوارضی مانند خواب آلودگی، افراد دارای مشاغل حساس مانند رانندگان باید از مصرف آن اجتناب کنند.
- طب سوزنی(رفع گرفتگی کمر): کی از روش های درمانی موثر برای رفع گرفتگی عضلات کمر، طب سوزنی است. این روش درمانی برای بعضی از بیماران پاسخ دهی خوبی دارد. با این حال برای جلوگیری از بروز عوارض خطرناک، طب سوزنی را باید زیر نظر فرد متخصص و با تجربه و با صلاحدید پزشک انجام دهید.
- ماساژ(کاهش درد و افزایش انعطاف پذیری): یکی از بهترین روشهای درمان خانگی درد دنبالچه انجام ماساژ تخصص است. ماساژ درمانی سبب تسکین سریع درد و سفتی عضلات میشود. ماساژ درمانی باید تحت نظر کایروپراکتیک متخصص و یا فیزیوتراپیست انجام شود. قبل از امتحان این روش درمانی، با پزشک خود مشورت کنید.
سوالات متداول درباره علت درد پایین کمر و دنبالیچه
1. علت درد پایین کمر چگونه تشخیص داده میشود؟
درد پایین کمر از طریق معاینات تخصصی در مطب پزشک و بررسی نتایج آزمایشهای تصویر برداری مانند: اسکن رزونانس مغناطیسی(MRI)، توموگرافی کامپیوتری(CT) و یا میلوگرام تشخیص داده میشود.
2. آیا درد پایین کمر نشانه عفونت است؟
از آنجایی که در قسمت پایین کمر اندامهایی مانند رحم، کلیه و مثانه وجود دارد؛ ابتلا به عفونتهای حاد باعث درد شدید و کشیده شدن درد به سمت کمر میشود. علاوه بر این یکی از مهمترین علل کمر درد، ابتلا به بیماریهای عفونی و ویروسی مانند: آنفولانزا و کرونا است.
3. موثرترین پماد برای درد دنبالچه چیست؟
موثرترین پمادهایی که باعث کاهش موقت درد دنبالیچه میشوند، شامل: پمادهای ضد التهاب و شد درد(مانند لیدوکایین) است. برای کاهش دردهای ناشی از آسیب به این استخوان توصیه میشود علاوه بر تمرینهای مخصوص فیزیوتراپی، از خم شدن و کارهای سنگین بپرهیزید.