درد پا از زانو به پایین، یک مشکل شایع در بین بسیاری از افراد است که به دلایل مختلفی مثل خستگی یا کشیدگی عضلانی، مشکلات عصبی، التهاب مفصلی و بیماریهای عروقی ایجاد میشود. بعضی از افراد این درد را به طور موقتی بعد از انجام فعالیتهای سنگین یا تمرینات ورزشی احساس میکنند. در حالی که برای عدهای دیگر این درد به یک مشکل مزمن تبدیل شده و زندگی و فعالیتهای روزمرهشان را تحت تأثیر قرار میدهد. درمان این مشکل به شناسایی دقیق علت آن بستگی دارد، به همین دلیل یافتن دلیل اصلی این درد اهمیت زیادی دارد. در این مطلب از توان مارکت ابتدا به بررسی علت درد پا از زانو به پایین پرداختهایم، و در انتها انواع درمانها اعم از دارویی، فیزیوتراپی، خانگی و جراحی را معرفی خواهیم کرد.
علت درد پا از زانو به پایین چیست؟
پاها یکی از مهمترین اعضای بدن هستند که وزن ما را تحمل میکنند و در انجام بسیاری از فعالیتهای روزانهمان نقش اساسی دارند. از این رو بروز هر گونه درد و ناراحتی در این ناحیه، میتواند زندگیمان را مختل کند. یکی از عارضههای رایج مرتبط با پا، درد زانو به پایین است که بسیاری از افراد در طول زندگیشان ممکن است تجربه کنند. این درد ممکن است در هر جایی از پا از جمله پشت، داخل و یا جلوی ساق اتفاق بیفتد، و باعث اختلال در حرکت ما شود. عوامل مختلفی در بروز این درد نقش دارند که در ادامه به معرفی شایعترین آنها میپردازیم:
فشار و کشش عضلانی
آسیب و کشش عضلات، رباط یا تاندونها یکی از شایعترین علت درد پا از زانو به پایین به حساب میآید که برای هر فردی امکان دارد رخ دهد. گاهی پارگی عضله در نتیجه کشش بیش از حد عضله ایجاد میشود. عضله گاستروکنمیوس ساق پا یک ناحیه رایج برای کشیدگی و پارگی محسوب میشود. علائم کشیدگی عضلانی معمولا با درد خفیف همراه خواهد بود. اما تجربه گرفتگی یا احساس تیز و پارگی دور از ذهن نیست. این امر به ویژه با فشار ناگهانی یا شدید بیشتر همسو است. علاوه بر درد، تورم و کبودی نیز ممکن است روی عضله آسیبدیده ایجاد شود.
شین اسپلینت
نام دیگر شین اسپلینت سندرم استرس تیبیا میانی است، شین اسپلینت یکی از دلایل احتمالی درد شدید ساق پا میباشد. سندرم استرس تیبیا به درد و التهاب تاندونها و ماهیچههای متصل شده به استخوان ساق پا (درشت نی) و تیبیالیس قدامی اشاره دارد. این نوع آسیب به دلیل استفاده زیاد و مداوم از این ماهیچهها هنگام دویدن یا سایر تمرینات پربرخورد رخ میدهد.
نقرس
نقرس نوعی آرتریت است و زمانی رخ میدهد که سطح اسید اوریک در خون افزایش پیدا میکند. از نقرس میتوان به عنوان یک علت درد پا از زانو به پایین اشاره کرد که علاوه بر درد، تورم و قرمزی در پاها و قسمت تحتانی ساق پا را نیز به دنبال دارد.
آرتروز زانو
آرتروز زانو یا استئوآرتریت، یکی از بیماریهای مفصلی شایع است که به دلیل تخریب تدریجی غضروف مفصل زانو ایجاد میشود. این عارضه که با ایجاد التهاب در مفصل زانو و بافتهای اطراف آن،باعث بروز دردهای انتشاری از زانو به پایین شود.
آسیب تاندون اشیل
تاندون آشیل قویترین و بزرگترین تاندون بدن است، که عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه متصل میکند. از این رو در بسیاری از حرکات مثل راهرفتن، دویدن، پرش و ایستادن نقش دارد. به همین دلیل بروز هر گونه آسیب در تاندون آشیل میتواند روی عملکرد پا و زانو اثر گذاشته و باعث ایجاد درد در ناحیه زانو به پایین شود.
گرفتگی و اسپاسم عضلات
یکی از دلایل درد زانو به پایین، اسپاسم عضلانی است. گرفتگی یا اسپاسمها از جمله مشکلات شایع است که بسیاری از افراد در طول زندگی آن را تجربه میکنند. این گرفتگیها ممکن است در هر نقطهای از بدن اتفاق بیفتد. یکی از بیشترین قسمتهایی که دچار گرفتگی میشود، عضلات ساق پا است. برخی افراد بعد از تجربه اسپاسمهای مکرر ممکن است درد زانو به پایین را احساس کنند. (قرص شل کننده عضلات بهترین راه برای درمان گرفتگی و اسپاسم عضلانی)
تنگی کانال نخاع و سیاتیک
تنگی کانال نخاعی و سیاتیک دو علت شایع درد، در اندامهای تحتانی هستند که میتوانند با ایجاد فشار روی ریشههای عصبی نخاع یا عصب سیاتیک، به ایجاد درد زانو به پایین منجر شوند.
اضافه وزن
یکی از عوامل اصلی در بروز دردهای زانو به پایین، وزن بالا است. اضافه وزن با وارد کردن فشار مضاعف بر مفصل زانو، باعث فرسایش غضروف، درد و التهاب مفصل میشود.
رگهای واریسی
رگهای تیره و پیچ خورده یکی از دلایل اصلی درد در ساق پا هستند. رگ های واریسی درد مداوم و آزاردهنده ای را در هر دو ساق پا ایجاد می کنند و دلیل ایجاد آنها ضعف دیواره رگ ها و دریچه های قلب است.
ایجاد لخته در پاها یا ترومبوز وریدی
این بیماری که باعث ایجاد مشکل در جریان خون در پاها میشود (این نوع درد که لنگش نامیده میشود، عموماً هنگام ورزش یا راه رفتن احساس میشود و با استراحت تسکین مییابد).
سندرم درد پاتلوفمورال
این سندرم به دلایل مختلفی مانند آسیب دیدگی، استفاده بیش از حد، وزن بیش از حد یا کاسه زانو که به درستی در یک راستا قرار ندارند ایجاد میشود. درد ناشی از این وضعیت را میتوان در جلوی زانو تا پایین زانو احساس کرد، به ویژه زمانی که فرد با زانوهای خمیده مینشیند. این درد هنگام بالا یا پایین رفتن از پلهها نیز میتواند به طور قابل توجهی مشهود باشد. درمان این بیماری به علت آن بستگی دارد.
سندرم استرس میانی تیبیا داخلی
سندرم استرس میانی تیبیا، که اغلب به آن “آتل ساق پا” گفته میشود، اغلب در ورزشکاران و کسانی که زیاد میدوند، دیده میشود. درد ناشی از این سندرم در ناحیه ساق پا رخ میدهد و در صورت عدم درمان مناسب میتواند ناتوان کننده باشد. گزینههای درمانی متفاوت است و اغلب شامل توانبخشی است. این سندرم به ندرت به جراحی نیاز دارد، اما مشاوره با متخصصان پزشکی ورزشی میتواند از نظر یادگیری تکنیکهای تمرینی مناسب مفید باشد.
آسیب و پارگی عضله گاستروکنمیوس
گاستروکنمیوس کشیدگی ماهیچه ساق پا است و زمانی ایجاد میشود که عضله ساق پا بیش از حد و ناگهانی کشیده شود. آسیب میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد خیلی شدید، یعنی عضله پاره شود. این وضعیت منجر به درد پا از زانو به پایین میشود.
نارسایی مزمن وریدی (CVI)
نارسایی مزمن وریدی (CVI) وضعیتی است که در آن دیواره وریدی یا دریچههای وریدهای پا به طور مؤثر کار نمیکنند و بازگشت خون از پاها به قلب را دشوار میکنند. این می تواند باعث درد و تورم در ساق پا شود، به ویژه در هنگام دراز کشیدن
درمان درد پا از زانو به پایین
درمان پا درد از زانو به پایین، به علت اصلی آن بستگی دارد. گزینه ها ممکن است شامل دارو برای تسکین درد، فیزیوتراپی، تغییرات سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی و در برخی موارد جراحی باشد.
درمان پزشکی؛ درد پا از زانو به پایین
- بسته به علت درد پا از زانو به پایین، درمان های مختلفی ممکن است موثر باشد. اینها می توانند از داروها برای شرایطی مانند RLS و نوروپاتی محیطی تا مداخلات جراحی برای موارد شدید DVT یا CVI متغیر باشند.
فیزیوتراپی؛ درمان اختلالات و گرفتگی پا
- فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد و بهبود تحرک کمک کند. درمانگران کلینیک فیزیوتراپی معینی، می توانند تمرینات خاصی را برای تقویت عضلات و بهبود گردش خون ارائه دهند که می تواند علائم بیماری هایی مانند سیاتیک و CVI را کاهش دهد.
درمان خانگی؛ درد پا از زانو به پایین
تسکین درد پا اغلب از طریق ترکیبی از داروهای خانگی، مداخلات پزشکی و اصلاح شیوه زندگی یافت میشود. در اینجا چند درمان خانگی برای درد پا از زانو به پایین وجود دارد:
- تکنیک RICE: اولین و سادهترین راه برای کاهش دردهای عضلانی و مفصلی است. در این تکنیک باید چهار اصل استراحت (Rest)، یخ (ICE)، فشردن با بانداژ یا زانوبندهای کشی (Compression) و بالا نگه داشتن پا (Elevation) را رعایت کنید.
- کاهش وزن: اگر علت درد زانو شما اضافه وزن است. در اولین قدم بهتر است وزنتان را کاهش دهید.
- فعالیت بدنی: گاهی علت ایجاد درد زانو، نداشتن فعالیت بدنی و عدم تحرک است. در این شرایط میتوان با انجام فعالیتهای کمفشاری مثل پیادهروی و شنا به بهبود درد زانو کمک کرد.
- استفاده از زانوبندهای طبی: زاپیامکس به عنوان یک ابزار کمکی تأثیر بسزایی در کاهش درد زانو دارد. این وسیله با حمایت از مفصل زانو، و کاهش فشار بر مفصل به بهبود دردهای زانو کمک میکند.
- استفاده از حمام نمک اپسوم: به علت منیزیم موجود در این نمک، خیساندن مچ پا در وان نمک اپسوم درد و التهاب را کاهش میدهد.
آیا میتوان از پا درد زانو به پایین جلوگیری کرد؟
شما میتوانید با گرم کردن بدن خود قبل از ورزش و سرد کردن بدن و انجام حرکات کششی بعد از آن، از فشارها و آسیبهای احتمالی جلوگیری کنید. توصیه میشود فعالیت بدنی را به تدریج افزایش دهید و آنها را خیلی زیاد و خیلی سریع انجام ندهید. همچنین ایده خوبی است که کفشهای کهنه خود را فراموش کنید و کفش مناسب برای فعالیتی که انجام میدهید، بپوشید. به طور کلی مراقبت از سلامتی خود مانند خواب کافی، آبرسانی کافی به بدن، ورزش منظم، سیگار نکشیدن و داشتن وزن مناسب نیز میتواند برطرف کننده علت درد پا از زانو به پایین باشد و به جلوگیری از آن کمک کند.
یادداشت پایانی
علت درد پا از زانو به پایین به عوامل متفاوتی بستگی دارد که در متن مقاله به طور کامل به آن پرداختیم. انواع درد پا از زانو به پایین به علت فشار و کشش عضلانی، شین اسپلینت، نقرس، رگهای واریسی درد عصبها و رگ به رگ شدن و بسیاری علل دیگر که در مقاله به آنها اشاره کردیم رخ میدهد. اهمیت پیدا کردن علت درد پا از زانو به پایین، به خاطر دسترسی به درمان این عارضه هم به روش درمان خانگی و هم درمان دارویی است.
سوالات متداول
1. علت درد پا از زانو به پایین پای چپ چیست؟
درد پای چپ بیشتر به علت التهاب بوریس و خشک شدن مایع داخل مفصل زانو است. به دنبال این التهاب درد، تورم و احساس خشکی در زانو به وجود میآید.
2. علت درد پا از زانو به پایین هنگام خواب چیست؟
درد پا هنگام خواب بیشتر ناشی از سندروم پای بی قرار و بیماری واریس است
3. برای پا درد چی خوبه بخوریم؟
در حالت کلی جدا از تغذیه مناسب خوردن قرص غضروف ساز قوی برای پادرد کمک مناسبی هستند.
4. آیا درد ساق پا و سرطان با هم ارتباط دارند؟
درصورتی که سرطانی بدن را درگیر کند مانند سرطان خون میتوان به عنوان عاملی برای درد پا از زانو به پایین به آن نگاه کرد. البته باید پزشک متخصص انکولوژی در این زمینه نظر دهد. وجود تومور سرطانی در ستون فقرات و مفصل زانو نیز میتواند عاملی برای درد ساق پا باشد که نادر هستند.